Gökyüzü
Gökyüzü gerçekten mavi mi? Merak ettikleriniz ve bilmek istedikleriniz bu yazıda.
Çocuklar veya merak edenler her zaman şu soruyu tekrarlarlar: “Gökyüzü neden mavidir?”
Gökyüzü renginin; Bazıları “Okyanusun rengini yansıttığı için” diye cevap verirken, bazıları da bunun nedeninin oksijenin mavi bir gaz olması olduğunu iddia ediyor. Basit bir araştırma yaparsanız gökyüzünün üç basit faktörden dolayı mavi olduğunu görürsünüz:
2. Atmosfer, farklı ışık dalgalarını farklı miktarlarda saçan parçacıklardan oluşurken;
3. Gözlerimizin ışığı nasıl algıladığı.
Isaac Newton tarafından üçgen prizma kullanılarak yapılan bir deney, ışık bir prizmadan geçtiğinde beyaz ışığın ana renklerine ayrıldığını ispatladı: kırmızı, turuncu, sarı, yeşil, mavi , çivit mavisi ve mor . Her rengin kendine özgü parmak izi gibi farklı bir dalga boyu vardır, bu nedenle prizmadan geçerken diğer renklerden farklı bir hızda hareket eder ve farklı bir açıda kırılır.
Güneş ışığı Dünya atmosferine ulaştığında, havadaki gazlar ve parçacıklar tarafından her yöne dağılır. Güneşten gelen beyaz ışık atmosferden geçer; Kırmızı, turuncu ve sarı gibi daha uzun dalga boylu renkler geçer, mavi ve mor dalga boyları ise gaz molekülleri tarafından emilir ve gökyüzüne dağılır.
Ve gözleriniz bu yansıyan dalga boylarını mavi renk olarak alır, mavi ve mor dalga boyları atmosferdeki gaz moleküllerini yansıtmak için çok uygun olduğundan diğer renklerden ayrılarak gökyüzünün bize mavi görünmesini sağlar.
Atmosferdeki saçılma gökyüzünün mavi görünmesine neden olurken, atmosferi olmayan bir gezegenin gökyüzü parlak olamaz. Ay’ın atmosferi çok incedir. Hava çok ince olduğunda, gaz molekülleri birbiriyle çarpışmaz.
Dolayısıyla güneş ışığı dağılmaz, gökyüzü gündüz veya gece siyah görünür. Bu, Apollo astronotlarının Ay yüzeyinde çektikleri fotoğraflarla kanıtlanmıştır. Görüntüler, gün boyunca her yönde tamamen karanlık bir gökyüzü göstermektedir.
Gökyüzü
Aynı şekilde Mars’ın atmosferi de çok incedir, esas olarak karbondioksitten oluşur ve ince toz parçacıklarıyla doludur. Bu ince toz parçacıkları, ışığı Dünya atmosferindeki gazlardan ve parçacıklardan farklı şekilde saçar. NASA’nın salları ve sondaları tarafından Mars yüzeyinden çekilen görüntüler, Dünya’da yaşadığımızın tam tersini gösteriyor. Gün boyunca Mars’ın gökyüzü turuncu veya kırmızımsı bir renkle süslenir ancak gün batımında, güneşin etrafındaki gökyüzü grimsi maviye dönmeye başlar.
Bu mavi gökyüzü rengi, Rayleigh saçılması olarak bilinen belirli bir saçılma türünden kaynaklanır. Bu saçılma türü, ışığın dalga boyuna bağlıdır ve ışığı, ışığın dalga boyunun onda birinden daha büyük olmayan parçacıklardan saçar.
Alt atmosferde, küçük oksijen ve nitrojen molekülleri, mavi ve mor ışık gibi kısa dalga boylarını kırmızı ve sarı ışık gibi uzun dalga boylarından çok daha fazla dağıtır.
Hem mavi hem de menekşe ışığın kısa dalga boylarına sahipse, atmosferdeki parçacıklar menekşeyi maviden daha fazla saçmasına rağmen neden gökyüzünü menekşe değil de mavi görüyoruz? Cevap basit, çünkü mor ışığın bir kısmı üst atmosferde soğurulur ve gözlerimiz maviye menekşeden daha duyarlıdır.
Güneş gökyüzünde daha yüksek olduğunda, gökyüzü daha parlak mavi görünür çünkü bu yönlerde daha fazla atmosfer ve dolayısıyla daha fazla mavi vardır.
Güneş’in doğuşu ve batışı veya Ay’ın doğuşu ve batışı sırasında, güneşten veya aydan gelen ışık, atmosferdeki çok büyük miktarlardaki parçacıklardan geçmek zorundadır. Işık ufka ne kadar yakınsa, ışığın o kadar fazla atmosferik parçacıktan geçmesi gerekir.
Mavi her yöne dağılırken, kırmızı daha az etkili bir şekilde dağılır. Bu, güneş diskinden veya aydan gelen ışığın kırmızıya döndüğü anlamına gelir ancak güneş ve ay çevresinden gelen ışık atmosfere çarpan ve gözümüze ulaşmadan önce sadece bir kez dağılan ışık o zaman kırmızıya döner.
Gözlerimiz, ışığı atmosferde saçmasına ek olarak, renkleri anlamak için özel bir teknolojiye sahiptir. Göz, tek renkli çubuklara ek olarak renkleri algılamak için üç tür koni içerir; Renkleri algılamaya gelince, beyin onları renge çevirmek için konilerden ve çubuklardan sinyaller alır.
Çubukların yanı sıra her bir koni türü, farklı bir dalga boyundaki ışığa duyarlıdır. Gözlerimiz mavi, cam göbeği ve yeşil ışıkların dalga boylarına mor ışıktan daha güçlü tepki verir; Mor ışık fazla olsa bile insan beyninin aldığı güçlü mavi ışık sinyallerinin üstesinden gelmeye yetmez.
Bir dahaki sefere gökyüzünün neden mavi olduğu soru ile karşılaşıldığında , muhtemelen hiç tereddüt etmeden cevap vereceksiniz: Gökyüzü, aşağıdan görünen atmosferimiz ve gözlerimizin renklere duyarlılığından başka bir şey değildir.
Saçılma veya soğurma yoksa gökyüzü tüm gün siyah görünür ve soğurma veya saçılma artarsa gökyüzü gün boyu sarı, turuncu veya kırmızı görünür.
